Węgorzewo - Historia Węgorzewa


Historia - Węgorzewa

W średniowieczu okolice jeziora Mamry zamieszkiwało staropruskie plemię Galindów. Obronny gród Angetete został zdobyty przez Krzyżaków w 1256 roku. Prawdopodobnie na jego miejscu Krzyżacy wznieśli drewniany zameczek już w roku 1256. Powstaje przy nim osada służebna spełniająca również funkcję targową (wzmiankowaną już w 1341 r.) W jednej z wypraw przeciw Krzyżakom książę trocki Kiejstut, współrządca Litwy niszczy zamek i osadę (zima 1365 r.).

Pozostałości osady zostały potem zalane przez wody Mamr (II połowa XVI wieku). W 1398 roku w odległości ok. 2 km od zniszczonej forteczki Krzyżacy wznoszą zamek murowany na rzecznej wyspie okolonej wodami Węgorapy. Otrzymuje nazwę Angerburg. Tak też nazywało się miasto do 1945 r. (Mazurzy stosowali nazwę Węgobork). Pierwsza próba lokacji miasta nastąpiła w 1412 r., a w 1450 r. Angerburg posiadał już ukształtowaną administrację miejską. Osadnictwo koncentrowało się wokół zamku - podgrodzie z karczmą, ogrodnikiem, potem młynem.

Nowa osada, w odległości 800m od zamku zwana początkowo Gieratową Wolą, potem Nową Wolą powstaje w początkach XVI w. Jeszcze przed uzyskaniem praw miejskich (14 IV 1571 r.) starostwo węgorzewskie rozciąga się aż po rzekę Jarkę (dopływ Gołdapy, na wschód od nieistniejącej wówczas Gołdapi. Miasto rozwinęło się wskutek żywiołowej kolonizacji polskiej osadników z Mazowsza. Na obszarze dzisiejszego Placu Grunwaldzkiego powstało osiedle wokół prostokątnego rynku (90 m x 48 m), chronione fosami i palisadami z trzema bramami: Królewiecką, Litewską i Polską.

Stylowy, gotycki ratusz stanowił wówczascentralny punkt miasta (gotyckie założenia planu miasta zoatały zachowane do dziś). Ratusz stał tylko 20 lat, w 1608 r. spłonął. W 1556 r. zbudowano dużą hutę żelaza produkującą surówkę z miejscowej rudy darniowej (zniszczona przez Tatarów 100 lat później). Pierwsza kaplica powstała jeszcze w drewnianym zamku, na którym w 1340 r. biskup warmiński i biskup sambijski określają granice swoich diecezji. Wraz z budową zamku murowanego założono w nim kaplicę. Pierwszy drewniany kościół wybudowano w 1528 r., ogień strawił go w 1608 roku. Obecny kościół - wówczas protestancki - pod wezwaniem św. Piotra i Pawła wzniesiono w latach 1605 - 1611.

Angerburg był trapiony licznymi klęskami żywiołowymi, przede wszystkim pożarami - ze względu na zwartą drewnianą zabudowę - i - epidemiami - ze względu na brak higieny. Najwięcej ofiar pochłonęła dżuma zawleczona do Polski w 1702 r. przez wojska szwedzkie. Mimo zarządzeń władz lokalnych przeciw dżumie na Prusy epidemia przeniknęła pod koniec sierpnia 1708 r. W ciągu dwóch lat 1709 - 1710 zmarło na tę chorobę 1111 osób. W walce z tą chorobą i pomoc ludzim zaangażowany był Jerzy Andrzej Helwing. Cmentarz ofiar dżumy znajdował się tam, gdzie dzisiaj znajduje się stary, poniemiecki cmentarz przy dawnym zespole opieki socjalnej "Betesda". Ci, którzy ocaleli żyli przeważnie bardzo długo (sześciu ponad 100 lat) - uodpornieni na zarazki. W 1710 r. na terenie kamery węgorzewskiej nastąpił szał zawierania małżeństw, co było zrozumiałe w owych ciężkich czasach - nikt nie był pewny przyszłości.

W Angeburg bywały i takie zdarzenia, jak np. okrutnej mocy huragan, który 17 stycznia 1818 roku w ciągu 7 godzin zniszczył las miejski i zburzył szereg domów w mieście i okolicy czy teź długa i surowa zima 1837 - 1838, po której wodociągi miejskie odmarzły dopiero na początku czerwca, a pojedyncze bryły lodu na polach i w lasach przetrwały w ciągu chłodnego lata do następnej zimy.


Na wysokim poziomie stało szkolnictwo od początku założenia tzw. szkoły łacińskiej (1570 rok), której ukończenie uprawniało do podjęcia studiów uniwersyteckich. W 1801 r. liczyła 175 uczniów (najwięcej w porównaniu z pozostałymi szkołami łacińskimi, za wyjątkiem Królewca).

Rozwój miasta
został zahamowany w początkach XIX wieku. Po wyniszczających skutkach wojen napoleońskich Węgorzewo rozwijało się wolniej niż inne ośrodki Prus Wschodnich. Przyczyniło się do tego m.in. późne połączenie miasta liniami kolejowymi (pierwsza dopiero w 1898 r.), a także upadek rękodzielnictwa i miejscowego drobnego przemysłu nie wytrzymującego konkurencji wobec zachodnioniemieckiego wielkiego przemysłu. Okres rozkwitu miasta nastąpił po pierwszej wojnie światowej. Wśród kilku czynników rozwoju należy wymienić upowszechnienie turystyki. Najsłynniejszą postacią, Węgorzewianinem , czy też mieszkańcem Angerburga był Jerzy Andrzej Helwing (1666 - 1748), największy przyrodnik pruski zwany pruskim Pliniuszem. W XVIII w.

Spalone po zakończeniu wojny przez Armię Czerwoną Węgorzewo, a następnie wyburzone (szczególnie śródmieście) - 80% strat zabudowy - zostało odbudowane. Charakter zabudowy odbiega niestety od nieistniejącej stylowej, z indywidualną ormanentyką w odniesieniu do każdego budynku zabudowy istniejącej do 1945 roku, z ktorej pozostały tylko nieliczne budowle.

Współcześnie Węgorzewo, któremu nie przywrócono w 1999 roku funkcji miasta powiatowego spełnia rolę zaplecza usługowo - produkcyjnego dla rolnictwa. Dla liczącego około 12 500 mieszkańców miasta duże znaczenie ma turystyka ograniczona niestety do sezonu letniego. Okolice Węgorzewa są bardzo malownicze. Zachęcają do zwiedzania, uprawiania turystyki kwalifikowanej i sportów w każdej porze roku.

schowek

0

Imię i nazwisko *

Twój adres e-mail *

Twój numer tel.

Temat wiadomości *

Treść wiadomości *
  • Schowek pozwala na dodawanie interesujących Cię obiektów noclegowych i póŸniejszą ich analizę.
  • Schowek "pamięta" dodane obiekty, nawet po wyłączeniu przeglądarki.
  • Dzięki schowkowi można wysłać wiadomoœć e-mail do kilku obiektów jednocześnie.
    W tym celu zaznacz interesujące obiekty i przejdź do opcji "Wyślij mail do wybranych obiektów".
  • Aby zminimalizować schowek, kliknij na     
  • Aby ukryć schowek, kliknij na     
  • Aby przywrócić schowek, kliknij na pokaż schowek dodaj na górze strony lub      w dolnej części, po lewej stronie.